Riskli Gebelik

Her aile, evlatlarını sağlıkla kucağına almak ister. Ancak bazı durumlar gebeliği riske sokabilmektedir. Riskli gebelik, gebelik öncesinde, sırasında ve sonrasında bir takım sıkıntılara neden olabilir. Yüksek riskli gebelik yaşayan anne adaylarının, hamilelikleri boyunca kontrol altında olmaları gerekmektedir.

Yüksek Riskli Gebelik Risk Faktörleri Nelerdir?

Riskli gebelik, pek çok nedenden kaynaklanabilir. Gebelik öncesinde meydana gelen tıbbi problemlerin yanı sıra, hamilelik döneminde ortaya çıkan komplikasyonlar da bebek ve anne için riskli gebeliğe neden olabilir.

• İleri yaşta gebe kalmak: 35 yaşından büyük kadınların, yaşadığı gebeliklerde risk daha fazladır.
• Yaşam tarzı: Sigara, alkol ve uyuşturucu madde tüketimi yüksek riskli gebeliğe neden olacak faktörler arasındadır.
• Tıbbi geçmiş: Anne adayının daha önceden geçirmiş olduğu rahatsızlıklar ve operasyonlar, gebeliğin riskli geçmesine yol açabilmektedir. Önceden sezaryen, düşük kilolu veya erken doğum yapılmış olması, yeni yaşanan hamilelikte de risk faktörleri arasında yer almaktadır. Bunun yanı sıra ailenin genetik ve fetüs geçmişi de hamileliği etkileyen faktörlerden birisidir.
• Tetikleyici nedenler: Diyabet, epilepsi, yüksek tansiyon gibi kronik hastalıklar, gebelik döneminde riski artırmaktadır. Anemi ve enfeksiyon gibi kan ile alakalı rahatsızlıklar da anne ve bebek sağlığını tehlikeye atmaktadır.
• Hamilelikte gerçekleşen komplikasyonlar: Rahim, rahim ağzı, plasenta

sorunları ya da gebeliğin ilk 15 günü içinde kronikleşen sabah bulantısı, hamilelikte riski artırmaktadır. Düşük veya fazla amniotik sıvı, fetüsün yavaş büyümesi, anne ve bebek kan gruplarının uyuşmaması (rhesus) gibi nedenler de yüksek riskli gebelik yaşanmasına neden olmaktadır.

• Çoklu gebelik: Birden fazla çocuk taşıyan anne adayları, gebelikte riskli grupta yer almaktadır.
• Doğumun gecikmesi: Eğer gebelik, olması gereken zamanda sonuçlanmamışsa ve devam ediyorsa bu da bir risk unsuru oluşturmaktadır.

Yüksek Riskli Gebelik Döneminde Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?

Yüksek riskli gebelik süreci, tüm ebeveynleri tedirgin eder. Bu dönemde anne ve baba adayının belirli önlemleri alması gerekmektedir. Bunlardan bazıları şöyle sıralanabilir;

• Gebelik öncesi kontrol: Eğer gebeliğinizin riskli olmasına neden olacak bir problem varsa, mutlaka uzman hekim kontrolünde hamile kalınması önerilmektedir. Bu dönemde hekimin verdiği ilaç ve vitaminleri almak, gebelik için sağlıklı kiloya ulaşmak risk faktörlerini azaltmaktadır. Kronik bir rahatsızlığı olan annelerin, gebelik döneminden önce tedavi süreçleri değişiklik gösterebilir. Bu tür durumlarda, uzman hekim anne ve baba adaylarını genetik bozukluk risklerine karşı bilgilendirecektir.
• Yardımcı doğum teknolojileri kullanmak (ART): Eğer gebe kalmak için yardımcı doğum tedavilerinden birine başvuracaksanız, kaç embriyo ekleneceği konusunda uzman hekime danışılması gerekmektedir. İki veya daha çok bebek taşıyan annelerin erken doğum gibi pek çok riski vardır.
• Sağlıklı beslenme: Gebelik döneminde, anne adayların ve bebeğin sağlıklı olabilmesi için daha fazla folik asit, kalsiyum, demir ve gerekli maddelere daha çok ihtiyaçları vardır. Bu nedenle, hekimin önerdiği vitamin takviyeleri, bu boşluğu doldurarak sağlıklı bir hamilelik süreci geçirmenizde yardımcı olacaktır. Diyabet gibi rahatsızlıkları olan anne adaylarının, mutlaka bu durumdan hekimlerini bilgilendirmeleri önerilmektedir.
• Doğru kilo alımı: Doğru miktarda ve sağlıklı alınan kilo bebek için daha yararlıdır. Bunun yanı sıra annelerin, doğum sonrası kilolardan kurtulması da daha kolay olacaktır. Gebe kalmadan önce sağlıklı kilosunda olan bir kadının, hamilelik sırasında maksimum 11 ile 16 kilo arasında alması sağlıklı kabul edilmektedir. Eğer hamile kalmadan önce fazla kilolarınız varsa bu dönemde daha az kilo almanız gerekmektedir. Birden fazla bebek bekleyen annelerin daha fazla kilo alması gerekebilir.
• Risk faktörünü artıracak durumlardan uzak durmak: Sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı, gebelik döneminde ve öncesinde riski artırmaktadır. Bunun yanı sıra herhangi bir ilaca başlamadan, kadın doğum uzmanından bilgi alınması önerilmektedir.

Riskli Gebelik Döneminde Yapılması Gereken Testler Nelerdir?

Yüksek riskli gebelik geçiren anne adaylarının, çeşitli testler yaptırması gerekebilir. Uzman hekim şu testleri isteyebilmektedir;

• Özel ultrason
• Amniyosentez
• Kronik villus örneği (CVS)
• Kordosentez
• Servikal uzunluk ölçümü
• Laboratuvar testleri
• Biyofiziksel profil

Riskli Gebelik Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?

Yüksek riskli gebelik, doktor gözetiminde geçirilmesi gereken bir süreçtir. Aşağıdaki durumlar meydana geldiğinde derhal hekiminize ulaşmanız önerilmektedir.

• Vajinal kanama
• Sürekli baş ağrısı
• Karın alt bölgesinde kramp veya ağrı
• Vajinal akıntı
• Düzenli veya sık kasılmalar, karında meydana gelen sıkışma hissi
• Fetal aktivitede azalma
• İdrara çıkarken ağrı ve yanma
• Bulanık görme gibi görme bozuklukları

Bu belirtilerle birlikte, olağanüstü bir durumla karşılaştığınızda, derhal sağlık kuruluşundan yardım almanız gerekmektedir. Yüksek riskli gebelik dönemi, ebeveynlerin stres düzeylerinin artış gösterdiği bir dönemdir. Özellikle anne adayının stres kontrolünü sağlaması ve olabildiğince pozitif olması, bebek sağlığı açısından büyük önem arz etmektedir. Bu dönemde bir psikolog ya da psikiyatriden destek alabilirsiniz.